Jesse, je bent deze week 3 maanden aan de slag bij Seekurico. Daar leerden we je kennen als een expert-preventieadviseur, maar ook als family-man.
Dat ben ik wel, ja. Mijn gezin en familie zijn enorm belangrijk voor mij. Eigenlijk is dit zelfs de reden dat ik preventieadviseur geworden ben…
Ik heb 17 jaar in een volcontinu systeem gewerkt, tot de geboorte van onze tweede dochter. Dat betekende vaak 3 weekends op 4 werken. Je mist zo natuurlijk de leuke familieaangelegenheden. Maar na “de nacht” kon ik steeds minder goed slapen en er daags nadien vermoeid bijlopen wou ik echt niet meer voor mijn vrouw en dochters.
Wat heeft je precies voor de opleiding Preventieadviseur Niveau 2 doen kiezen?
Je zou kunnen zeggen dat het “via via” was. Een kameraad was preventieadviseur en raadde het me aan. Werken aan veiligheid zat ook wel in me. Bij mijn werkgever zat ik toen ook bij de bedrijfsbrandweer. De veiligheidscultuur leefde daar ook echt, iets wat ook wel bij de petrochemie hoort.
Omdat ik als preventieadviseur kon loskomen van het ploegensysteem, was de keuze uiteindelijk snel gemaakt. Ik heb de kosten zelf gedragen, maar zag dat als een investering in mijn gezin. Ik zou zonder aarzelen dezelfde keuze maken nu! Misschien had ik ineens Niveau 1 moeten doen, denk ik achteraf, want het werk dat ik nu doe, laat me geregeld op dat niveau presteren. Toch houd ik ervan veel op de vloer te staan en op een praktisch level mensen bij te staan. Het geeft me meer voldoening dan wanneer ik te veel met paperassen bezig zou moeten zijn. Eigenlijk is het prima gelopen dus.
Arbeidsveiligheid was dus bij jou al ingebakken?
In bedrijven als LVM, Aquafin en Belgoprocess stond veiligheid uiteraard op een hoog niveau. Dat weerspiegelde zich in hun opleidingen en vergunningen. Werkinstructies, LoToTo, speciale vergunningen zoals de vuurvergunningen en de vergunning werken in besloten ruimten, waren daar voor mij als werknemer dagelijkse kost. Ik volgde er ook opleidingen bij verschillende brandweeropleidingscentra. Wat ik daar al doende leerde, vormt nu extra parate kennis.
Al deze ervaringen hielpen me om de kennis uit deze opleidingen later als preventieadviseur praktisch vorm te geven. Ik zie snel wat er ergens op het gebied van veiligheid loos is en hoe we dit eenvoudig kunnen oplossen. Ik moet bij wijze van spreken maar een kast opendoen om meteen te weten wat er gaande is. Die kast is voor mij het zien van de werkvloer en daarnaast natuurlijk de aanwezige documenten, het praktische en digitale domein van het bedrijf. Dat ligt me. Verder vind ik alle welzijnsdomeinen ook buitengewoon boeiend om mee bezig te zijn.
Je vrouw Tineke is ook preventieadviseur. Is preventie en arbeidsveiligheid bij jullie een keukentafeltopic?
Nee, dat niet, maar het gebeurt wel eens dat ze me vraagt iets waar zij mee bezig is na te kijken. Dat is dan meer een technisch-inhoudelijke dubbelcheck. Verder houden we het graag gezellig aan tafel 😉
Hoe wordt iemand dan de beste preventieadviseur? Over welke eigenschappen moet je daarvoor beschikken? Is het ook iets voor heel jonge mensen?
Laat ons zeggen dat je met gezond boerenverstand al een heel eind op weg bent als preventieadviseur. Je hoeft niet op elk domein de grote specialist te zijn, maar je moet juist breed kunnen kijken. Ik bedoel daarmee dat je snel moet kunnen zien op welk domein het probleem zich eigenlijk stelt. Een vraag rond indienststelling van een nieuwe machine kan inhouden dat er iets schort aan de aankoopprocedure zoals de groenlichtprocedure.
Kijk vooral verder dan je statistieken en dan je neus lang is. Verder moet je kunnen communiceren en vertrouwen opbouwen met werkelijk alle betrokkenen, of dat nu de nieuwe interimwerkkracht in de bedrijfshal is of de CEO. En net zoals dat zien en opmerken is volgens mij kunnen luisteren hier cruciaal.
Met iedereen “overeenkomen” kan jouw project echt vooruithelpen. De beste en soms zelfs goedkoopste en meest duurzame ideeën komen vaak van onderuit. Zoek die mensen geregeld eens op. Als je aan zo iemand bv. vraagt: “Wat gebeurt er als hier iemand tegen een rek rijdt?” en er komt een aarzelend antwoord, dan weet je meteen waar er iets moet veranderen. Dat ligt zeker niet aan die arbeider alleen.
De medewerkers op de werkvloer zijn de armen en benen van de preventieadviseurs. Beluister hen en betrek hen. Een preventieadviseur die zegt: “We gaan dit wel doen en dit niet” of “ik zal wel bepalen hoe we iets gaan uitvoeren”, is niet meer van deze tijd. Veiligheidsoplossingen moeten dagelijkse gebruiksvoorwerpen zijn. Werkt iets ter plaatse niet zo goed als je voorzien had, dan moet je het herbekijken. Maak compromissen waarbij iedereen zich comfortabel voelt.
Wat nog meer? Geduld! Het kan gebeuren dat je ergens al meerdere jaren ondersteunt en telkens oplossingen aanreikt, maar dat men toch niet de koe bij de horens vat zoals jij oordeelt dat het nodig is. En dan moet je daar ook vrede mee zien te nemen en constructief verder werken.
Jonge mensen kunnen vanuit hun idealisme al eens voortvarend zijn waardoor je op de iets langere termijn minder bereikt aan veiligheidsmentaliteit. Dingen pushen die niet gedragen zijn of die niet voorgeleefd worden door het hogere kader, dat werkt niet.
Als preventieadviseur moet je daarnaast wel veiligheidsgerelateerde items die je vaststelt gepast durven benoemen en mensen op elk niveau durven aanspreken. Ik heb ooit de grote manager uit de productiezone teruggestuurd naar zijn bureau om de juiste PBM’s te gaan aantrekken. Je moet erop durven staan dat gemaakte afspraken nagekomen worden. Doe je een LMRA (last minute risk assessment), wees dan niet flou, maar sta op de afspraken. Dat bereik je alleen door aanwezig te zijn.
Een goeie preventieadviseur zit niet in zijn of haar ivoren toren, maar komt zonder moeite aan 10.000 stappen per dag.
Hoe omschrijf je je werk zelf aan buitenstaanders?
Ik vertel wat wij op dagelijkse basis doen: advies geven in arbeidsveiligheid en preventie aan bedrijven en organisaties. En dat we hen soms ook ondersteunen door samen met hen kritisch naar hun organisatie te kijken om de eventuele werkpunten hands-on op te lossen door praktische opleidingen en concrete hulp.
Dat doen steeds meer consultants in deze sector. Wat onderscheidt Seekurico van hen volgens jou?
(Zonder aarzelen) Dat we voor elk van de welzijnsdomeinen echt goeie experts hebben! Zo kunnen we bij eender welke vraag van onze klant een antwoord bieden. Dat is echt mensen verder helpen.
En weet je wat ik ook chic vind? De familiale en gemoedelijke sfeer. We zijn heel down to earth met onze klanten en met elkaar.
We willen niet de grootste zijn, maar wel de beste!
Je werkt nu 3 maanden voor hen en naar verluidt zijn ze ook erg blij met jou. Kan je zelf ook benoemen waarom je een aanwinst bent voor Seekurico?
Ik vermoed dat dat te maken heeft met hoe ik zowel hen als de klanten praktisch en strategisch kan ondersteunen. Snel kunnen prioritiseren is ook wel een troef. Naar het schijnt heb ik wel een zekere flair om mensen aan te spreken, wat me ooit de bijnaam El Sympatico opleverde. Ik zeg mijn gedacht duidelijk maar zonder te bulderen. Rechtlijnigheid geeft duidelijkheid en in onze branche is dat extreem belangrijk. Geen twee maten en twee gewichten voor mij. Wat mij op dagelijkse basis helpt, is mijn luistervaardigheid.
Wat is het belangrijkste dat je tot nu toe op professioneel vlak hebt geleerd?
Goh… toch wel dat er voor elk probleem wel een oplossing te vinden is. Dit heb ik ook ervaren tijdens de verbouwing die Tineke en ik hier gedaan hebben. Zowel professioneel als privé kan ik daardoor wel het overzicht bewaren.
Heb je een eigen motto dat hier bij aansluit?
Ja, een heel eigen motto dan wel: “Beter traag maar gestaag.” Maar ook “Doe maar gewoon, dat is al gek genoeg.” Die omschrijven allebei wel hoe ik het liefste de zaken aanpak: doordacht en met een degelijk resultaat voorop. Verder werk ik volgens het principe “veiligheid is van en voor iedereen.”
Zijn er ook al grotere uitdagingen geweest of iets wat je echt hebt moeten overwinnen?
Ja, jammer genoeg wel. Het is al gebeurd dat ik bij een nieuwe klant binnenstapte en zag dat er veiligheidsgewijs zo goed als niets in orde was. Dat was bij wijze van spreken echt nog Bokrijk aan arbeidsomstandigheden, ook naar personeelsbeleid toe. Het woord “slavernij” is toen wel in me opgekomen.
Dan is het een kwestie van op je tong te kunnen bijten en toch eerst te luisteren waarom de dingen daar lopen zoals ze lopen. Als je te snel zelf gaat oordelen en praten, loop je het risico dat je mensen overdondert en dat ze afhaken. Dan kan je helemaal niets meer veranderen.
Welke ervaringen geven je voldoening en maken je trots?
Wel, die hebben daar ook mee te maken. De grootste blijk van erkenning is natuurlijk dat dat men ons opnieuw belt en we ergens mogen terugkomen. En verder uiteraard dat je iedereen recht in de ogen kan blijven kijken, ook wanneer het traject een grotere uitdaging was.
Zo lang er progressie is, is er voldoening.
Is het effectief zo dat bedrijven bepaalde fouten blijven maken op het vlak preventie en arbeidsveiligheid?
Wanneer men ervoor kiest veel geld te pompen in projecten die eerder een kortetermijneffect hebben, vind ik dat verloren geld en moeite. Dat soort “ad hoc” werken verandert volgens mij niet echt iets blijvends en structureels. En dat is meer jammer, vooral voor de werknemers die blijvende risico’s lopen.
Het meest duurzame resultaat bereik je wanneer je met een stabiele basis vertrekt! Maak een inventaris op van wat je hebt. Wat zijn de arbeidsmiddelen? Over welke procedures beschikken we? Borg hetgeen goed is en vul dan je basis of kapstok verder aan. Indien nodig voeren we samen een nulpuntmeting uit. Deze basis is het fundament van je veiligheidsbeleid.
Ik kan bijvoorbeeld perfect aankoopprocedures schrijven, maar als die in de schuif blijven liggen, komt de klant later vaak op andere problemen uit. Zoals bij het bij het indienststellingproces van zijn aankoop. Deze problemen oplossen kost hen dan vaak een extra inspanning.
Tegenwoordig werken bedrijven ook graag met eigen apps en IT- toepassingen die heel duur zijn om te ontwikkelen en soms te ingewikkeld om makkelijk toe te passen . Als apps niet doordacht in elkaar zitten, leiden ze niet echt tot een verhoogde veiligheid en volgens mij moet dat prioritair blijven.
Door bij alles wat je doet de W- en H-vragen te stellen (wat, waarom, wie, wanneer en hoe) zorg je dat je verderop niet vast komt te zitten en werk je proactief.
Het PDCA-principe was enkele jaren geleden plots heel hot and happening, maar zolang er geen ownership is, valt elk nieuw initiatief plat. Iedereen weet zogezegd wat er moet gebeuren, maar niemand doet het consequent. Dat is een ergernis van heel veel veiligheidsconsultants. Op elk niveau zie je nog dat wie zich de zaken echt aantrekt, te veel hooi op zijn vork krijgt en dan afhaakt of noodgedwongen moet opgeven. De W- en H- vragen uitschrijven in procedures en instructies is als het ware als een uitgeschreven recept van de bakker. Hierin staan de stappen beschreven waarmee die bakker en zijn medewerkers een heerlijke taart maken. Als een van hen echter afwijkt van het recept is dat een maat voor niets en zal de taart niet even lekker zijn.
Daarom is het cruciaal de W- en H-vragen duidelijk op papier te zetten en de taken te verdelen om zo een mooi resultaat in het veiligheidsbeleid te behalen.
Ik zei daarstraks al “veiligheid is voor iedereen”, dus iedereen moet zijn verantwoordelijkheid erin opnemen.
Het allermoeilijkste om te zien is voor mij dus ook wanneer mensen die niet veiligheidsminded zijn met safety-taken belast worden. En al helemaal wanneer die persoon vroeger zelf het niet al te nauw nam met de veiligheid. Je kan van deze persoon moeilijk verwachten dat hij of zij nu vrijuit kan spreken waardoor het aanspreken maar zelden gebeurt. Wanneer een onderneming stopt met luisteren naar de mensen op de vloer heeft dat vaak negatieve gevolgen. Ook voor de veiligheid.
Je merkt dat dit me erg raakt. In feite is het ook wel een van de grotere uitdagingen waar ik al eens tegenaan loop.
Welke groeikansen zie je vanuit jouw visie nog voor Seekurico?
Ik voel bij klanten tegenwoordig steeds vaker de vraag naar concrete ondersteuning en ontzorging . Dit betekent misschien dat we zelf de handen uit de mouwen moeten steken in kleinere projectjes, maar het kan wel leiden tot een groter veiligheidsbewustzijn in die onderneming.
Als we erin slagen alle actoren, op alle niveaus van een bedrijf of instelling met elkaar te laten praten over veiligheid en hoe die concreet vorm kan krijgen, kan er op de werkplek blijvend iets veranderen. Uit onderzoek en onze ervaringen blijkt ook dat dit een positieve groei bevordert. Veiligheid wordt pas duur als je er niet in investeert.
Door concrete vragen een plaats te geven, kunnen bedrijven sneller naar een volgende fase schakelen. Stilstaan bij details is geen tijdverlies als veiligheid je scope is.
Als we die concrete initiatieven dan ook nog succesvol kunnen digitaliseren, zijn we echt goed op weg in wat we graag doen: vaststellen, voorstellen, opleiden, opvolgen.
We hebben de kennis in huis voor totaalontzorging en gaan hierop blijvend inzetten.
Volgende week begint je vakantie. Waar kijk je bijzonder naar uit? Hoe ziet je ideale vakantie eruit?
Dit jaar hopen we zoals iedereen ondertussen op wat stabieler zomerweer. En dan gewoon wat qualitytime beleven met onze familie.
Mijn ideale vakantie speelt zich af in Griekenland. Die sfeer heb ik wel wat gerecreëerd op ons terras hier thuis onder de druivelaars. Je vindt me ginds zeker niet de hele tijd aan het zwembad, want ook daar ga ik graag op verkenning en kijk ik liefst verder dan de voor de hand liggende toeristenhotspots.
De Siciliaanse herdershond Yago vindt het alvast prima dat zijn baasjes in de buurt blijven dit jaar en geniet van alle extra aandacht.
Dank je wel, Tineke en Jesse, voor jullie warme gastvrijheid en bedankt, Jesse, voor het fijne gesprek!