Met de dagelijkse “cijfers” naast ons bord zijn we allemaal al een tijdje onvermijdelijk meer bezig met onze eigen gezondheid. “Zo lang we maar gezond zijn!” heeft sinds vorig jaar een andere bijklank gekregen. We stellen ons meer vragen naar onze eigen levensverwachting en wat voor ons de wenselijke of aanvaardbare invulling van een lang en gezond leven is.
Op Wereldgezondheidsdag afgelopen woensdag zette de WHO haar streven naar gezondheid voor iedereen in niet mis te verstane bewoordingen in de kijker. Waar economische groei voor velen betere levenscondities en gezondere keuzes mogelijk maakt, groeit ook de kloof met de steeds grotere groep voor wie dit geen evidentie is.
Deze ongelijkheid raakt Seekurico in haar kern: met onze ondersteuning in bedrijven en culturele instellingen willen we net ons steentje bijdragen aan de gezondheid en het welzijn van alle betrokkenen.
Recente interessante onderzoeken tonen onweerlegbaar aan hoe groot de impact van je werk op je gezondheid en zelfs levensverwachting is, zelfs in Europa. Zo klinkt het alsof we met z’n allen voor voldongen feiten staan. Is dat echt zo?
Bronnen met gezag
In deze blog laten we twee autoriteiten aan het woord: Occupational & Environmental Medicine (OEM), het tijdschrift van de faculteit Arbeidsgeneeskunde van het Londense Royal College of Physicians en de Australische en Nieuw-Zeelandse Vereniging voor Arbeidsgeneeskunde. Onze andere bron is een publicatie van het Europese Handelsinstituut (ETUI). Ondanks hun totaal verschillende positie komen ze tot vergelijkbare conclusies.
Voor het onderzoek door OEM vertrok men uit eerdere onderzoeken naar werkdruk. Die toonden al langer aan dat hoge werkdruk geassocieerd wordt met een heel scala aan gezondheidsrisico’s: problemen met hart en bloedvaten, beroertes, diabetes, stoornissen van het bewegingsapparaat en depressie. Wat echter nog nooit specifiek onderzocht werd, is de precieze rol van die werkdruk op fysieke en mentale gezondheid. Daarvoor keek men naar de link tussen minder goede psychosociale werkomstandigheden en de ziektevrije levensverwachting.
Het ETUI bekeek in haar studie het gegeven van een andere maar even interessante kant: die van de groeiende Europese sociale ongelijkheid en de versterkende rol van psychosociale werkomstandigheden daarin. Ze vragen zich af of deze niet van de radar dreigen te verdwijnen terwijl ze in tijden van steeds flexibeler werken de kloof zelfs lijken te vergroten.
In beide onderzoeken koppelde men voor het eerst eigen scores van de deelnemers inzake gezondheid en werkdruk aan officiële statistieken over arbeidsgerelateerde ziekte en algemene sterftecijfers.
Mensenlevens achter het cijfermateriaal
Alle cijfers vertellen globaal gezien hetzelfde verhaal. Een 35-jarige Franse arbeidster heeft een chronisch ziektevrije levensverwachting (chronic disease- free life expectancy of CDFLE) van nog 27 jaar, terwijl een senior manager van 35 nog 35 gezonde jaren tegoed heeft. Naar totale levensverwachting (dus met eventuele gebreken en chronische ziekte erbij) leeft de arbeidster zowat drie jaar langer dan haar mannelijke collega’s die maar liefst zesenhalf jaar vroeger overlijden dan de senior manager. OEM-statistieken tonen de duidelijke correlatie tussen hogere werkdruk en kortere gezonde levensverwachting. Bij mannen (2.0 jaar) was dit nog meer uitgesproken dan bij vrouwen (1.5 jaar). Wanneer de beroepsklasse meetelde, kwam men tot een verschil van 2.5 jaren gezonde levensverwachting voor de hoogopgeleiden tegenover 1.7 voor de laagopgeleiden.
Zo eenvoudig?
Natuurlijk spelen hier meerdere factoren een rol en niet alleen hoe hard je werkt en in welke functie! Sociale ongelijkheid loopt mee van bij de geboorte. Zelfs nu, zelfs in Europa, waar huisvesting, toegang tot gezondheidszorg, gezonde voeding en onderwijs niet voor iedereen gegarandeerd is, maar wel meestal mogelijk. Deze factoren werden in de loop van de geschiedenis dus minder significant. Anderzijds kan binnen eenzelfde stad zelfs de wijk waar je wieg stond een invloed hebben op je levensverwachting.
Sociale ongelijkheid zit in alle gezondheidsaangelegenheden en blijft opduiken in enorm veel ongelukken, stoornissen en handicaps, zowel fysiek als mentaal. Sociale ongelijkheid beïnvloedt de kans op een onafhankelijk leven, het tempo en de manier waarop je veroudert.
Dit trekt voorgoed een streep onder het idee dat gezondheid enkel afhangt van iemands individuele gedragskeuzes of van genetische factoren. De relatieve vooruitgang inzake basisvoorwaarden voor een gezond leven suggereert dat wie echt werk wil maken van het dichten van de sociale kloof ook de arbeidsomstandigheden moet durven herbekijken. Gedaan ook dus met deze te gebruiken als vergoelijking voor minder ideale en soms ronduit onmenselijke arbeidsomstandigheden.
Werken aan werkdruk?
Alle cijfers leggen het verband tussen hoge werkdruk en kortere chronisch ziektevrije levensverwachting, maar vanaf wanneer is er werkdruk en wanneer is die te hoog? Ook hier bestaan cijfers over: wanneer iemand bijvoorbeeld een hoge standaard moet halen op het werk of zelf weinig inspraak heeft of erger nog, een combinatie van beide, lijdt die persoon vaker aan ernstige aandoeningen.
Zelf hebben we de ervaring dat in ondernemingen waarbij men innovaties bottom-up bespreekt en laat groeien de betrokkenheid enkel toeneemt. Dit resulteert in een grotere gedrevenheid en arbeidsfierheid en lager absenteïsme.
Waar beginnen en waar naartoe?
Omdat alles met alles te maken heeft, veroorzaakt iets aanpakken overlappende kringen in de vijver. Daarom is het goed eerst zicht te krijgen op wat individueel te doen valt en wat een collectieve dimensie heeft. Eerst eens alles rustig bekijken zodat wat je vanuit sociale bewogenheid doet ook maximaal effect heeft.
Seekurico engageert zich om voor jouw onderneming in elke fase van het proces de juiste expertise ter beschikking te stellen. Samen met onze eigen specialisten maar ook met externen doen we aan analyse om vervolgens te komen tot haalbare processen die we begeleiden tot de door jou gewenste verandering. Samen dragen we zo bij tot het levenslange welzijn van het meest waardevolle kapitaal van elke onderneming: haar medewerkers.
